Medalion na pomniku Valhuberta pod Twarożną
Uczestnicy corocznych rekonstrukcji bitwy pod Austerlitz, które odbywają się pod wzgórzem Santon, mogą zobaczyć po drugie stronie drogi prowadzącej do Twarożnej zobaczyć mały pomnik. Upamiętnia on jedynego francuskiego generała, który zginął w tej bitwie.
Generał Jean-Marie-Melon-Roger Valhubert został w bitwie pod Austerlitz ciężko ranny a zmarł kilka dni później (między 5 a 8 grudnia w Brnie przy ulicu Rudolfske 6).
Urodził się 22 października 1764 roku. W 1791 (dokładnie w swoje 17 urodziny) roku został lieutenant-colonelem 1.batalionu ochotników departamentu Manche. W latach 1792 -93 walczył w Armii Północy. W 1795 roku został wzięty do niewoli po kapitulacji Quesnoy, więziony na Węgrzech i zwolniony po dwóch miesiącach.
W 1796 roku został szefem 3.batalionu 28.półbrygady piechoty liniowej, przez trzy lata przebywał w garnizonie Paryża. W1800 walczył w szeregach Armii Rezerwowej, został ranny w bitwie pod Marengo. W 1803 został wyróżniony szablą honorową i awansowany na generała brygady (29 sierpnia).
W 1805 roku był dowódcą (od października) 2.brygady – 4.dywizja piechoty – V korpusu marszałka Lannes.
W bitwie pod Austerlitz jego brygada znajdowała się na lewym skrzydle wojsk francuskich. Walki wokół wzgórza Santon oraz o wieś Twarożna były od początku bardzo zacięte i krwawe.
Wojska rosyjskie Bagrationa nieudanie próbowały zdobyć lub obejść wzgórze, jednak zostały kilkakrotnie odparte przy wydatnej pomocy baterii francuskiej ustawionej na Santonie. Potem przez dłuższy czas trwały zmagania kawalerii z obu stron. Te walki pozwoliły Bagrationowi zgromadzić 30 działową baterię, która otworzyła ogień do piechoty francuskiej, Najbardziej ucierpiały od tego ognia pułki 30. i 40. z brygady generała Valhuberta, straciły 400 żołnierzy. Kula armatnia strzaskała lewe udo generałowi. Znoszony z placu boju zawołał: “Zostawcie mnie, potrafię sam umierać, a nie warto wycofywać aż sześciu ludzi, by darmenie ratować jednego.”
Aleksander Jezho “Śmierć generała Valhubert pod Austerlitz”.
Valhubert przewieziony został do Brna, tam niestety zmarł i został pochowany za murami miasta. Obecnie jest to Tyrśovy sad, między ulicami Kounicovą i Botanicką (stoi tam pomnik).
W przypuszczalnym miejscu zranienia Valhuberta w roku 2000 dzięki staraniom społeczności Twarożnej, postawiono granitowy pomnik. Na nim napis “Valhubert” i medalion z podobizną generała autorstwa Milady Othovej.
Nazwisko Valhubert widnieje na Łuku Triumfalnym w Paryżu.
Śmierć Valhuberta.
Pomnik Valhuberta pod Twarożną.
Adam Gąsior
szukając napoleona 